του Ολιβιέ Σιράν από το Άρδην που κυκλοφορεί
Οι πρόσφατες εκλογικές επιτυχίες των Γερμανών Πρασίνων και οι εξαιρετικές δημοσκοπικές επιδόσεις τους πυροδότησαν συζητήσεις σχετικά με μία ενδεχόμενη υποψηφιότητα του Γιόσκα Φίσερ στις βουλευτικές εκλογές του 2013. Αγαπημένο παιδί του γερμανικού Τύπου, για καιρό αναγορευμένος ως ο δημοφιλέστερος πολιτικός άνδρας της χώρας, ο πρώην αντικαγκελάριος και υπουργός Εξωτερικών επί εποχής Σρέντερ θα ήταν ο πιο κατάλληλος διάδοχος της Άνγκελας Μέρκελ από την πλευρά της Αριστεράς. Παρότι ο ενδιαφερόμενος ορκίζεται ότι αποκλείει κάθε επιστροφή στην πολιτική, οι αρνήσεις του ενισχύουν τον ενθουσιασμό των δημοσιογράφων για τον «γηραιό σοφό», λάτρη του καλού φαγητού και του καλού κρασιού. Οι εφημερίδες της Δεξιάς δεν υπολείπονται σε κολακευτικά λόγια. Σε ένα κύριο άρθρο με τον τίτλο, «Μπορούν οι Πράσινοι να προτείνουν και καγκελάριο;» η εφημερίδα Ντι Βελτ, συντηρητική ναυαρχίδα του ομίλου Σπρίνγκερ, εξυμνεί τα «σχεδόν βιβλικά χαρίσματα που επέδειξε ως ηγέτης ο Γιόσκα Φίσερ». Και καταλήγει με έναν υπαινιγμό: «Δεν υπάρχει σωτηρία χωρίς τον Φίσερ. Αλλά αυτός δεν θέλει. Ή μήπως θέλει;»1.
Το γεγονός ότι δυσκολεύεται να πειστεί ο πιο πολύφερνος υποψήφιος της Γερμανίας δεν οφείλεται σε ταπεινοφροσύνη ή σε κούραση. Οφείλεται στο ότι απολαμβάνει την απόσυρσή του από την πολιτική αφιερώνοντάς της το όχι λιγότερο «βιβλικό» ταλέντο του ως ηγέτης. Ακολουθώντας το παράδειγμα του φίλου του Γκέρχαρντ Σρέντερ, που προσελήφθη από τον ρωσικό όμιλο Γκαζπρόμ, αμέσως μόλις έχασε τις εκλογές του 2005, ο Φίσερ εξαργυρώνει στις πολυεθνικές την ατζέντα των διευθύνσεων που είχε γεμίσει στα χρόνια που βρισκόταν στην εξουσία. Στην εταιρεία συμβούλων που έχει συστήσει, Γιόσκα Φίσερ και Σία (το «Σία» υποδηλώνει τον συνέταιρό του, Ντίτμαρ Χούμπερ, κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο των Πρασίνων στην Μπούντεσμπανγκ, από το 1995 έως το 2004), συγκαταλέγονται ως πελάτες η BMW, η Ζήμενς ή η REWE, ο ευρωπαϊκός γίγαντας του hard discount (τεράστια πολυκαταστήματα με χαμηλές τιμές). Επίσης, εδώ και ένα χρόνο ασχολείται με την προώθηση του προγράμματος του αγωγού του ευρωπαϊκού κονσόρτσιουμ, Ναμπούκο στους ηγέτες του Τουρκμενιστάν, του Ιράκ και της Τουρκίας: μια επωφελής μετακίνηση από τον δημόσιο στον ιδιωτικό τομέα, κομμένη και ραμμένη στα μέτρα του πρώην αφεντικού της γερμανικής διπλωματίας.
Όταν τον ρωτούν πόσα εκατομμύρια ευρώ του έχει αποφέρει αυτή η δεξιοτεχνία του στις δημόσιες σχέσεις, η εμβληματική μορφή του οικολογικού κινήματος απαντά: «Δεν έχω να δώσω λογαριασμό σε κανέναν εκτός από την εφορία. Βλέπετε, αυτό είναι το πλεονέκτημα της πρόσφατης μετακίνησής μου»2. Ο Φίσερ δίνει λογαριασμό κατά προτίμηση στη Μαντλίν Ολμπράιτ: Η εταιρεία συμβούλων που ίδρυσε η πρώην υπουργός Εξωτερικών του Ουίλιαμ Κλίντον, The Albright Group LLC, προσφεύγει, από το 2008, στον Γερμανό ομόλογό της, προκειμένου να διευκολύνει τον «διάλογο» ανάμεσα σε επενδυτές και κυβερνήτες του πλανήτη. Και σε αυτή την περίπτωση, το ύψος των αμοιβών του παραμένει εμπιστευτικό, αλλά δεν θα στοιχηματίζαμε πως είναι χαμηλότερο από τον μισθό ενός καγκελαρίου.
Η πορεία του πρώην «μπαχαλάκη» της Φρανκφούρτης –στη δεκαετία του 70, ο Φίσερ συμμετείχε στην ακροαριστερή ομάδα Επαναστατικός Αγώνας (RK)– δεν σοκάρει ιδιαίτερα τους οικολόγους συντρόφους του. Από τότε που γεύτηκαν τις χαρές της εξουσίας, η πρακτική που συνίσταται στο να «ασκούμε διαφορετικά την πολιτική», δηλαδή να χρησιμοποιούμε το βιογραφικό του εκλεγμένου αντιπροσώπου σαν ένα «σουσάμι» που ανοίγει τις πόρτες στον κόσμο των επιχειρήσεων, είναι μια πρακτική που έχει καθιερωθεί στους κύκλους τους. Πράσινη υπουργός Υγείας στην κυβέρνηση Σρέντερ, η Αντρέα Φίσερ (απλή συνωνυμία με τον Γιόσκα), το 2006, εντάχθηκε στο πρακτορείο δημοσίων σχέσεων Pleon, που ειδικεύεται στην προώθηση των συμφερόντων της φαρμακοβιομηχανίας. Σήμερα είναι «ανεξάρτητη σύμβουλος» των βιομηχάνων του τομέα της υγείας. Ο σύντροφός της, Νορμπέρ Σέλμπεργκ, ακολούθησε τα βήματά της: εκπρόσωπος των Πρασίνων του Βερολίνου, υπερασπίζεται ταυτόχρονα τα συμφέροντα της Ομοσπονδίας των Φαρμακοποιών (VFA), που αποτελεί την κύρια ομάδα πίεσης των φαρμακοβιομηχανιών.
Ο Μίκαελ Βέσπερ, πάλι, προτιμάει το διαδικτυακό πόκερ. Τον περασμένο Μάρτιο, ο πρώην γενικός γραμματέας των Πρασίνων στην Μπούντεσταγκ και πρώην υπουργός Κατοικίας στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία, συμμετείχε σε ένα σεμινάριο «κορυφαίων παραγόντων», που οργανώθηκε από την επιθεώρηση Σπόνσορ’ς και τους βιομήχανους των διαδικτυακών τυχερών παιχνιδιών. Διαμονή με όλα πληρωμένα, σε ένα ανάκτορο της νήσου Σιλτ, θέρετρο της γερμανικής ελίτ, με συντροφιά τον συνταξιούχο πρωταθλητή του τένις, Μπόρις Μπέκερ, και τον υπουργό Οικονομικών της Κάτω Σαξωνίας, τον φιλελεύθερο Γιοργκ Μπόντε – πώς να αρνηθεί κανείς αυτή την ανέλπιστη ευκαιρία; Ο πολλαπλασιασμός των οπαδών του φισερισμού –οι «χρυσοί Πράσινοι», όπως τους αποκαλούν κάποιοι αμφισβητίες– φθάνει μέχρι τις σοκολατένιες μπάρες. Έτσι, η αμερικανική εταιρεία Mars Ιncorporated εμπιστεύθηκε τη διεύθυνση του τμήματός της «υγεία, διατροφή και βιώσιμη ανάπτυξη» στον πρώην πράσινο βουλευτή Ματίας Μπέρνιγκερ, που μέχρι το 2005 είχε χρηματίσει γενικός γραμματέας στην υπηρεσία προστασίας των καταναλωτών, στην κυβέρνηση του Σρέντερ. Όσο για τους καπνιστές, απολαμβάνουν την προστασία της Μαριάνε Τριτς, πρώην υπεύθυνης για τη συλλογή δωρεών και τις σχέσεις με τις επιχειρήσεις, για λογαριασμό των Πρασίνων στη Βουλή. Η πρώην βουλευτής ασχολείται με την προώθηση των συμφερόντων της γερμανικής Ομοσπονδίας των Καπνοβιομηχάνων (DZV). Το να υπερασπίζεσαι το κάπνισμα είναι μια δραστηριότητα «πολύ διεγερτική», υποστήριξε τη στιγμή της πρόσληψής της. Στην ερώτηση, όμως, εάν η αγάπη της για την περιπέτεια θα μπορούσε μια μέρα να τη σπρώξει στην αγκαλιά της βιομηχανίας πυρηνικής ενέργειας, η οικολόγος ακτιβίστρια έδωσε μια πολύ απογοητευτική απάντηση: «Αυτό το αποκλείω εντελώς»3.
Και όμως, η πυρηνική ενέργεια δεν είναι πλέον ταμπού για τους οικολόγους. Πράσινη βουλευτής επί δεκατρία χρόνια, η Μαργκαρέτα Βολφ εντάχθηκε, το 2008, στο στρατηγείο του πρακτορείου δημοσίων σχέσεων, Deekeling Arndt Advisors, όπου διδάσκει τις αρετές του greenwashing στους βιομηχάνους της ατομικής ενέργειας. Η προαγωγή της παραλίγο να συμπέσει με εκείνη του Ρέτσο Σλάουχ, ιστορικής μορφής του κόμματος και πρώην ρήτορα των Πρασίνων στο Κοινοβούλιο, ο οποίος προσελήφθη στην εταιρεία EnBW, που παράγει ηλεκτρισμό από πυρηνικά εργοστάσια. Όσο για τη Μικαέλε Χούστεντ, πράσινη βουλευτίνα επί έντεκα έτη και ειδική σε ενεργειακά ζητήματα, στις τηλεοπτικές συζητήσεις, διευθύνει σήμερα το τμήμα «ανανεώσιμες πηγές ενέργειας» της εταιρείας RWE, του δεύτερου μεγαλύτερου παρόχου πυρηνικής ενέργειας στη Γερμανία.
Σημειώσεις (1) Welt am Sonntag, Βερολίνο, 10 Απριλίου 2011. (2) Der Tagesspiegel, Βερολίνο, 30 Δεκεμβρίου 2007. (3) Handelsblatt Online, 12 Ιουνίου 2008.
Μετάφραση, Χρηστίνα Σταματοπούλου
