Ανόητος Ουίλι, ο βασιλεύς των Ελλήνων

H ιστορία του βασιλιά που μισούσε τους υπηκόους του

του Κωνσταντίνου Μαυρίδη από τη Ρήξη φ. 89

Η ομοφωνία φίλων και εχθρών για το ποιόν ενός αρχηγού κράτους είναι εξαιρετικά σπάνιο πράγμα, ειδικά όταν το εν λόγω πρόσωπο τυχαίνει να είναι και βασιλιάς. Υπήρξε όμως ένας βασιλικός ανήρ, για την οξύνοια και ευρυμάθεια του οποίου, υποστηρικτές και αντίπαλοι ποτέ δε διαφώνησαν σοβαρά. Ο λόγος για τον Γεώργιο Β’, βασιλέα των Ελλήνων από τις 27 Σεπτεμβρίου 1922 ως την 25η Μαρτίου 1924, και από την 3η Νοεμβρίου 1935 ως την 1η Απριλίου 1947. Για τον Γ.Α. Βλάχο της Καθημερινής, που τον υποστήριξε σθεναρά, ήταν «εστεμμένος φελλός», για τον Ναπολέοντα Ζέρβα, που πολέμησε γι’ αυτόν, «ηλίθιος Γλιξβούργος», και για τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Φραγκλίνο Ρούζβελτ, «απλά κουφιοκέφαλος». Ο ίδιος ο Τσόρτσιλ, που έκανε τα αδύνατα δυνατά για να τον επαναφέρει στον ελληνικό θρόνο μετά τη λήξη του Β΄ ΠΠ, έτρεχε έντρομος να αποφύγει κάθε συνάντηση μαζί του, δηλώνοντας στον πρέσβη της Μεγάλης Βρετανίας στην Ελλάδα, ότι «θα ήταν προτιμότερο να ήταν μουγκός». Αν οι παραπάνω είναι οι απόψεις των φίλων, μπορεί κανείς να φανταστεί τις γνώμες των εχθρών του. Τα περιπαιχτικά τραγούδια του λαού γι’ αυτόν και το «κερατάς» που του κόλλησε, λόγω των «εξωσυζυγικών περιπετειών» της πρώτης του γυναίκας και δεύτερης εξαδέλφης του, πριγκίπισσας Ελισάβετ της Ρουμανίας, ήταν ενδεικτικά της απόστασης που υπήρχε ανάμεσα στο παλάτι και την ελληνική κοινωνία. Οι Γλίξμπουργκ ήταν ξένο σώμα στην Ελλάδα από την εποχή του μεσοπολέμου και το μόνο πράγμα που τους κράτησε στη χώρα, τελικά, ήταν η εξάρτηση από τον ξένο παράγοντα, βλέπε Μεγάλη Βρετανία.

Ο Γεώργιος Β΄, γιος του Κων/νου Α’ και της πριγκίπισσας Σοφίας της Πρωσίας (αδελφής του Κάιζερ), ανήλθε στον ελληνικό θρόνο μετά τη μικρασιατική καταστροφή και την αποπομπή του πατέρα του, αν και του ζητήθηκε να παραιτηθεί, μόλις μετά από έναν χρόνο βασιλείας, τον Οκτώβριο του 1923, ύστερα από αποτυχημένο φιλοβασιλικό πραξικόπημα. Τα επόμενα δώδεκα χρόνια, ο Γεώργιος, όντας ανεπάγγελτος, θα μοιράζει το χρόνο του ανάμεσα σε Ρουμανία και Αγγλία, σπαταλώντας τη βασιλική περιουσία, αν και θα επιλέξει τελικά να κατοικήσει στη δεύτερη, για τον απλό λόγο ότι είναι μακριά από «αυτούς τους φριχτούς Βαλκάνιους».
Στο μεταξύ στην Ελλάδα, ανάμεσα στο 1924 και το 1935, θα σχηματιστούν εικοσί τρεις κυβερνήσεις και θα συμβούν μια δικτατορία και 13 πραξικοπήματα, με καταστρεπτικά αποτελέσματα για τα οικονομικά της χώρας. Το τελευταίο πραξικόπημα γίνεται από τον Γεώργιο Κονδύλη, πρώην βενιζελικό και νυν μοναρχικό, ο οποίος αυτοδιορίζεται πρωθυπουργός τον Οκτώβριο του ‘35.
Την 3η Νοεμβρίου 1935 λαμβάνει χώρα στην Ελλάδα το, βρετανικής έμπνευσης και κονδύλειας εφαρμογής, δημοψήφισμα για την παλινόρθωση της μοναρχίας και την επιστροφή του Γεωργίου του Β΄ στη χώρα. Το επίσημο αποτέλεσμα από το δημοψήφισμα-παρωδία είναι 98% υπέρ της μοναρχίας, αφού αφαιρέθηκαν χιλιάδες ψήφοι για να κατέλθει του αρχικού 105%. Ο υπερβάλλων ζήλος των εκλογικών υπευθύνων σε κάποια εκλογικά τμήματα είχε ανεβάσει το ποσοστό υπέρ του βασιλέα στο εξωφρενικό 130%, κάνοντας τον Δανό πρέσβη να δηλώσει ότι «το όλο θέμα του δημοψηφίσματος του 1935 ήταν μια απίστευτη κωμωδία». Το περιοδικό Τάιμ της εποχής είχε εκτενή ανταπόκριση από την Αθήνα, με λεπτομερείς περιγραφές της αχρειότητας του καθεστώτος Κονδύλη και της «ελεύθερης» εκλογικής διαδικασίας: «Καθώς η ψηφοφορία ήταν φανερή και η συμμετοχή υποχρεωτική, ο ψηφοφόρος είχε να διαλέξει ανάμεσα στο μπλε ψηφοδέλτιο, υπέρ της επιστροφής του βασιλέα και της ασφαλούς εξόδου από το εκλογικό τμήμα, και του κόκκινου, υπέρ της δημοκρατίας και του αγρίου ξυλοφορτώματος από τους παρακρατικούς, που καραδοκούσαν στον αυλόγυρο για τα περαιτέρω». Με αυτόν τον τρόπο μεθοδεύτηκε η επιστροφή του εμπίστου Γεωργίου από τους Βρετανούς, οι οποίοι προλαμβάνουν, έτσι, την όποια μετακίνηση της Ελλάδας στο γερμανικό στρατόπεδο.
Όταν, τελικά, ο Γεώργιος επιστρέφει, είναι αποφασισμένος να χειραγωγήσει τους «απείθαρχους Έλληνες», για τους οποίους δεν τρέφει ουδεμία συμπάθεια, και ταυτόχρονα να ικανοποιήσει κάθε επιθυμία των Βρετανών πατρόνων του. Τα έγγραφα του βρετανικού Φόρειν Όφις βρίθουν από δηλώσεις του Γεωργίου, όπως «αυτοί οι Έλληνες» (sic) και δεν διστάζει να δώσει και μαθήματα δημοκρατίας του τύπου «η πλειοψηφία του ελληνικού πληθυσμού είναι φύσει απειθάρχητη, χωρίς εποικοδομητικό πνεύμα και συνεπώς ανίκανη για ένα γνήσιο δημοκρατικό σύστημα».
Αυτό, βέβαια, δεν τον εμποδίζει να δώσει, ως γνήσιος δημοκράτης, την πλήρη συγκατάθεσή του στο δικτατορικό καθεστώς της 4ης Αυγούστου, που επιβάλλει ο Ι. Μεταξάς το 1936. Ο βασιλεύς υπογράφει κάθε διάταγμα που του δίνεται, από την κατάργηση του συντάγματος και το κλείσιμο της βουλής, την απαγόρευση των πολιτικών κομμάτων και την καταδίωξη των πολιτικών αντιπάλων του καθεστώτος, ως τη λογοκρισία και την καθιέρωση μαύρης λίστας βιβλίων, στα οποία, ανάμεσα στα άλλα, περιλαμβάνονται και τα έργα του Πλάτωνα, του Θουκυδίδη και του Ξενοφώντα.
Με την ιταλική εισβολή, ο Γεώργιος, όπως και το καθεστώς της 4ης Αυγούστου, προσανατολίζονται σε μια ολιγοήμερη αντίσταση για την τιμή των όπλων και συνθηκολόγηση, αλλά τα τοπικά στρατηγεία στην Ήπειρο και ο ελληνικός λαός, έχουν άλλη γνώμη. Η ελληνική προέλαση στην Αλβανία σαστίζει το ΓΕΣ και τον αρχιστράτηγο Γεώργιο, ο οποίος επισκέπτεται, ως τουρίστας, το μέτωπο, μόλις στις 2 Δεκεμβρίου. Η επίσκεψή του είναι κωμικοτραγική, καθώς φτάνει στην υποτιθέμενη πρώτη γραμμή με μια αυτοκινητοπομπή παρατρεχάμενων με απίστευτο όγκο αποσκευών, κι όλα αυτά ενώ οι Έλληνες στρατιώτες πολεμούν ρακένδυτοι και ανυπόδητοι σε έναν από τους ψυχρότερους χειμώνες στην ιστορία. Όταν το μέτωπο καταρρέει με τη γερμανική εισβολή, ο «αρχιστράτηγος» φεύγει απ’ τους πρώτους για την Κρήτη, μαζί με την υπόλοιπη βασιλική οικογένεια. Εκεί, οι ντόπιοι παραλίγο να τους πάρουν με τις πέτρες, αλλά φαίνεται τους έσωσαν οι Γερμανοί αλεξιπτωτιστές. Με την κατάληψη του νησιού, οι βασιλείς φεύγουν για την Αίγυπτο και από κει ο Γεώργιος μεταβαίνει στην Αγγλία, στο «φυσικό του χώρο», όπου θα αναμένει τις εξελίξεις.
Οι Βρετανοί δεν θα τον ξεχάσουν τελικά. Παρά το γεγονός ότι είναι επίορκος και έχει στηρίξει ξεκάθαρα τη δικτατορία Μεταξά και παρά το γεγονός ότι ο ελληνικός λαός δεν τον θέλει, ο Τσόρτσιλ θα τον επιβάλει με τη βία, ξεκαθαρίζοντας σε εχθρούς και φίλους ότι η Ελλάδα είναι υπό βρετανική κυριαρχία. Ο Γεώργιος θα επιστρέψει με ένα ακόμη πλαστό δημοψήφισμα την 1η Σεπτεμβρίου 1946, αλλά δεν θα ζήσει για να χαρεί τη βασιλεία του. Θα πεθάνει την 1η Απριλίου του 1947, αλλά ακόμη και στο θάνατο, «αυτοί οι Έλληνες» δεν θα τον πάρουν στα σοβαρά. Οι περισσότεροι πίστεψαν πως η είδηση του θανάτου του ήταν πρωταπριλιάτικο αστείο.