του Παναγιώτη Α. Καυγά*
Στη Μέση Ανατολή ένα «ατομικό» ηφαίστειο είναι ενεργό. Το Ιράν και το Ισραήλ αδυνατούν να περιορίσουν τη διάπυρη επιθυμία τους να αφανίσει ο ένας τον άλλον.
Πολλοί είναι οι παράγοντες που διατηρούν τις σχέσεις Ιράν – Η.Π.Α. σε κατάσταση εκρηκτική. Αυτός όμως που θεωρείται εξέχων, ως σημαντικότερος, είναι το ακατάπαυστο επιδιωκόμενο των Ιρανών να αποκτήσουν πυρηνικά όπλα. Το Ιράν, εξάλλου, ποτέ δεν εξέλαβε την Ισλαμική βόμβα που παρήγαγε το Πακιστάν και εν συνεχεία προώθησε στους μουσουλμάνους της υφηλίου, ως προστασία για όλους. Οι Ιρανοί γνώριζαν καλά ότι με τον όρο Ισλαμική βόμβα το Πακιστάν εννοούσε «Σαουδαραβική βόμβα» ή βόμβα των σουνιτών.
Δεδομένης της μακρόχρονης εχθρότητας μεταξύ του Ιράν και του βασιλείου των Σαούντ, οι μουλάδες του Ιράν αποβλέπουν και συνεπώς επιχειρούν με κάθε τρόπο και κόστος, από το 2003, (ή το 2005), να καταστήσουν το Ιράν αξιόμαχη πυρηνική δύναμη, ώστε να είναι εφικτό να αντιπαρατεθούν απέναντι στο Ισραήλ ως πράγματι ισχυρή περιφερειακή πολιτική και στρατιωτική δύναμη.
Το Ισραήλ δεν θέλει επ’ ουδενί να πραγματωθεί το εν λόγω εγχείρημα. Τα προηγούμενα έτη, επί Σαντάμ Χουσεΐν και του κόμματος Μπάαθ, κατέστρεψε τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράκ. Με παρόμοιο τρόπο έχει επιτεθεί πολλάκις στις Ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις αλλά και έχει προβεί σε δολοφονίες επιφανών επιστημόνων που συμμετείχαν ως επικεφαλής στο πρόγραμμα ανάπτυξης πυρηνικών όπλων του Ιράν.
Παρατηρούμε ωστόσο ότι, παρά τις ατέρμονες προσπάθειες από την πλευρά των Η.Π.Α. και του Ισραήλ, το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν δεν φαίνεται να έχει τεθεί σε αναστολή ή να έχει έστω καθυστερήσει. Εντωμεταξύ , το 2015, είχε υπογραφεί το Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης, (JCPOA), μεταξύ του Ιράν και των πέντε συν ένα, (Κίνα, Γαλλία, Ρωσία, Η.Π.Α., Ηνωμένο Βασίλειο και Γερμανία), με απώτερο στόχο τη διακοπή των πυρηνικών «αναζητήσεων και ενασχολήσεων» των Ιρανών και την άρση των κυρώσεων από τη Δύση. Αυτό εν τέλει σταμάτησε, όταν ο πρόεδρος D. Trump απέσυρε τις ΗΠΑ από τη συμφωνία και – παρά τις όποιες προσπάθειες της Ε.Ε. -η συμφωνία οδηγήθηκε σε ναυάγιο.
Σήμερα, με την κλιμάκωση των εχθροπραξιών μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς, που δυστυχώς εξελίσσεται σε μία μορφή εθνοκάθαρσης από την πλευρά του Ισραήλ, μετά το τρομοκρατικό χτύπημα της Χαμάς και τις ομηρίες, διαπιστώνουμε ότι η κατάσταση στη Μέση Ανατολή μπορεί να γίνει ανεξέλεγκτη, αν ξεφύγει από τη σκακιέρα της λογικής διαχείρισης και της διπλωματικής οδού.
Ο γενικός διευθυντής του Δ.Ο.Α.Ε., Ρ. Γκρόσι, δήλωσε ότι το Ιράν είναι πολύ κοντά, κι εννοούσε λίγους μήνες, στην απόκτηση επαρκούς ποσότητας εμπλουτισμένου ουρανίου για τη δημιουργία πυρηνικής βόμβας! Σε μία προγενέστερη έκθεσή του διαβάζουμε μεταξύ άλλων ότι «ο εμπλουτισμός ουρανίου στα επίπεδα που απαιτούνται για τον οπλισμό μίας βόμβας, δεν σημαίνει ότι το Ιράν κατέχει ή θα κατέχει πυρηνικά όπλα την ίδια περίοδο. Είναι αιτία ανησυχίας, αλλά μία πυρηνική κεφαλή απαιτεί πολλά άλλα πράγματα εκτός της παραγωγής του σχάσιμου υλικού».
Τα σχόλια του Γκρόσι επακολούθησαν έπειτα από την ανταλλαγή πυραύλων και drones μεταξύ Ιράν και Ισραήλ, για να επισημανθεί, όπως και στην περίπτωση του πυρηνικού σταθμού στη Ζαπορίζια της Ουκρανίας, ότι οι επιθέσεις σε πυρηνικές εγκαταστάσεις είναι λίαν επικίνδυνες και απαράδεκτες.
Στον απόηχο της πιθανούς, από δύο άκαμπτους εχθρούς, κλιμάκωσης οι φωνές για επικράτηση της διπλωματίας χάνονται. Πλέον, αναζητούνται οι πιθανοί σύμμαχοι σε περίπτωση ανάφλεξης. Η Κίνα έχει αναθερμάνει λίγο τις σχέσεις του Ιράν με τη Σ. Αραβία, εφόσον οι δύο χώρες απόκτησαν πάλι διπλωματικές επαφές. Η Β. Κορέα είναι σύμμαχος του Ιράν, άλλωστε, αξίζει να σημειωθεί ότι οι Βορειοκορεάτες μαζί με τους Ιρανούς είναι μείζονος σημασίας προμηθευτές όπλων της Ρωσίας. Η δε Ρωσία στέργει ποικιλοτρόπως το Ιράν. Το Πακιστάν έχει διατηρήσει ισχυρές σχέσεις με τη Β. Κορέα από την εποχή που η Μπεναζίρ Μπούτο προσέφερε τη φόρμουλα παραγωγής πυραύλων στην Πιονκγιάνγκ. Πρόσφατα, ο Ιρανός πρόεδρος Ιμπραήμ Ραΐσι βρισκόταν στο Ισλαμαμπάντ για να ζητήσει την υποστήριξη των Πακιστανών. Όσον αφορά στην περίπτωση του Πακιστάν, όντας στενός σύμμαχος της Κίνας που επιζητά διακαώς ρευστό χρήμα, το ερώτημα που τίθεται σχετίζεται με το αν και κατά πόσο θα επιδείξει ενδοιασμούς στην προώθηση πυρηνικής τεχνολογίας στο Ιράν.
Πολλά συγκοινωνούντα δοχεία γύρω από το Ιράν δεν θα ήθελαν σε καμμιά περίπτωση αυτό να «πέσει» από το Ισραήλ και τη Δύση, που παρά τις όποιες διαφωνίες της εντέλει συντάσσεται με αυτό. Και δεν έχουμε συμπεριλάβει καθόλου την Τουρκία στον πυρηνικό αυτό αλαλαγμό, διότι οι γείτονες συνιστούν μία περίπτωση ξεχωριστή και ιδιαίτερη, καθώς λειτουργούν συμπεριφερόμενοι ως φίλοι με όλους και με κανέναν την ίδια στιγμή, δρώντας αθόρυβα στα πλαίσια του υπολογισμού τους τις προσεχείς δύο δεκαετίες, με τη συνδρομή των Πακιστανών, να αναδειχθούν κι αυτοί σε αξιόλογη περιφερειακή πολιτική και πυρηνική δύναμη.
Όσο λοιπόν το θεοκρατικό Ιράν θα είναι πληρεξούσιος της Κίνας και της Ρωσίας από την μία και το Ισραήλ των Η.Π.Α. και των ευρωπαίων συμμάχων της από την άλλη, η ειρήνη στη Μέση Ανατολή θα παραμένει ένα άπιαστο όνειρο……
Ο Θεός, ή ο Γιαχβέ, ή ο Αλλάχ, ή όλοι μαζί ας βάλουν τέλος πάντων το χέρι τους.
*Λογιστής – Φοροτέχνης
