του Ανδρέα Ανδριόπουλου
Αρχές Μαρτίου του ’41, στο μεγάλης στρατηγικής σημασίας Ύψωμα 731 στη Κλεισούρα επί 15 μέρες δόθηκε η αγριότερη μάχη του ελληνοϊταλικού πολέμου. Με τον ίδιο το Μουσολίνι να κατευθύνει την ιταλική αντεπίθεση, που παρά την τεράστια δύναμη πυρός συνετρίβη από Έλληνες, παιδιά αγροτών και τσομπαναραίων από την Θεσσαλία που θαμμένοι στη γη απέφευγαν τους λυσσώδεις βομβαρδισμούς για να συντρίψουν τελικά τις επιθέσεις των Ιταλών”.
Ο Μπινιάρης το παρουσιάζει σαν “θρίλερ και αρχαία τραγωδία μαζί, μια κατάβαση στον Άδη, μια προσωρινή ματαίωση, που ακολουθεί μια θριαμβευτική αναγέννηση”.
Ο ίδιος δεν θέλει να δίνει ταμπέλες στα έργα του (αντιφασιστική, αντιπολεμική, αντιιμπεριαλιστική παράσταση… ). Για τον θεατή, τον ενδιαφέρει “ο καθένας να κάνει τις δικές του αναγωγές σε σχέση με μικρότερες ή μεγαλύτερες νίκες που έχει καταφέρει να πετύχει σε ένα υπαρξιακό πλέον επίπεδο”. Εκτιμά ότι “κατανοώντας τα ιστορικά γεγονότα εμβαθύνει τελικά και στη δική σου ατομική ιστορία”.
Είδα την παράσταση και χάρηκα προσωπικά την ιδέα ένας Έλληνας δημιουργός να εμπνευστεί από ένα γεγονός της ιστορίας μας, και μάλιστα χαρακτηριστικό της αντίστασης! Χαρακτηριστικά της ελληνικής ιδιοπροσωπίας μας: η βαθειά ιστορική διαδρομή και το αντιστασιακό πνεύμα. Έτσι οπουδήποτε και αν θέλει να ανάγει το προβληματισμό, χρησιμοποιώντας ένα τέτοιο γεγονός τοποθετεί τον θεατή του έργου σε ένα συλλογικό πλαίσιο, σαν αφετηρία για προβληματισμό. Ο Μπινιάρης “ενώνει” σε μια κοινωνία, την ελληνική που πολλές δεκαετίες τώρα, και κυρίως τη δεκαετία της κρίσης διχάζεται, και με την συνεργεία των πολιτικών εκπροσώπων και κυβερνώντων. Βρίσκει έμπνευση για να αντισταθεί στον “κυνισμό , την παραίτηση, την απογοήτευση με όλα αυτά που συμβαίνουν σε αυτή τη χώρα” και γίνεται καθαρά επίκαιρος σκηνοθετόντας ένα γεγονός που συνέβη πριν 80 χρόνια. Συνδέει “το προσωπικό με το συλλογικό” . ” Η μάχη του Υψώματος 731 ήταν μια ιστορική στιγμή Ελλήνων μαχητών που σαν άτομα αλλά και σαν σύνολο ανέδειξαν σε υπερθετικό βαθμό” τα πράγματα που μας ενώνουν.
Στη σκηνή τρεις μουσικοί (κιθάρα, μπάσο, ντραμς) με τους Κωνσταντίνο Σεβδάλη και Άρη Μπινιάρη στα μικρόφωνα σαν τραγουδιστές (leaders) μιας δεμένης μουσικής μπάντας, που περνά από ροκ, πανκ, γκόθικ, μέταλ, ψυχεδέλεια, με φωνητικά που θυμίζουν Αγγελάκα από τις Τρύπες!
Μια ροκ συναυλία που με κείμενο από τον ίδιο τον σκηνοθέτη, βρίσκει όλους τους πρωταγωνιστές της μάχης του Υψώματος 731 Έλληνες και Ιταλούς να μιλούν, με διάλογους μαχητών, με λόγια από τον ίδιο τον Μουσολίνι. Αναπαριστά με μουσική και φωνητικά και καταφέρνει να σε κάνει να “δεις” ένα τοπίο αποκαλυπτικό, τους βομβαρδισμούς (η σκληρή μουσική γίνεται εργαλείο για κάτι τέτοιο), τη μάχη σώμα με σώμα, τους νεκρούς.
Εξήντα λεπτά μιας μάχης, σαν μια συναυλία, μιας εντυπωσιακής παράστασης που το μόνο σημείο που ίσως χρειαζόταν για να κρατά, ακόμα πιο πολύ τους θεατές στη “δράση” θα ήταν περισσότερα μέρη μελωδικά-τραγουδιστά! Είχε ήδη κατά διαστήματα μέσα στους δυνατούς, φωναχτους μονολόγους μέρη κοφτά, επαναλαμβανόμενα, που σαν ρεφραίν ροκ στίχων, έκαναν πιο προφανή και πιο δελεαστική μια ζωντανή ερμηνεία. Χρειαζόταν ίσως περισσότερα τέτοια μέρη, περιοδικά.
Συγκλονιστική εμπειρία
Ύψωμα 731:
Σκηνικά κοστούμια φωτισμοί: Πάρις Μέξης
Μπάσο: Βίκτωρας Κουλουμπής. Τύμπανα: Πάνος Σαρδελής. Κιθάρα: Χρ. Γεωργόπουλος
