Έκθεση ζωγραφικής στο Θωρηκτό Αβέρωφ:
«1821-1827. Ο κατά θάλασσα Αγώνας», με έργα του Παναγιώτη Μαστραντώνη

Αν ένα πλοίο έχει συνδέσει το όνομά του με τη ναυτική ιστορία του τόπου αυτό είναι το καταδρομικό Αβέρωφ. Το θωρακισμένο καταδρομικό «Γεώργιος Αβέρωφ» (Θ/Κ «Γ. Αβέρωφ»), όπως είναι η επίσημη ονομασία του, ναυπηγήθηκε στα ναυπηγεία του Oρλάντο στο Λιβόρνο της Ιταλίας την περίοδο 1908 – 1911, και εντάχθηκε στο τότε Ελληνικό Βασιλικό Ναυτικό.
Η τότε κυβέρνηση του Κυριακούλη Μαυρομιχάλη δαπάνησε 23.650.000 χρυσές δρχ. για την απόκτησή του. Τα 8.000.000 χρυσές δρχ. προέρχονταν από το 20% της συνολικής κληρονομιάς του Γεωργίου Αβέρωφ, που παραχώρησε με τη διαθήκη του στο Ταμείο Εθνικού Στόλου το 1899 (χρονολογία δημοσίευσης της διαθήκης), στην οποία όριζε ότι το ποσό αυτό διατίθεται για τη ναυπήγηση πολεμικού πλοίου που θα φέρει το όνομά του και θα χρησιμοποιείται ως εκπαιδευτικό πλοίο και «Σχολή Ναυτικών Δοκίμων». Το υπόλοιπο ποσό (15.650.000 χρυσές δραχμές) καλύφθηκε από το Ταμείο Εθνικού Στόλου. Πρόκειται για το μοναδικό δείγμα του τύπου (θωρακισμένο καταδρομικό) που διατηρείται στον κόσμο ως σήμερα. Η παρουσία του ήταν έντονη όσο και καθοριστική κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους, τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο αλλά και τη Μικρασιατική εκστρατεία. Αποκορύφωμα της δράσης του ήταν η 31η Οκτωβρίου 1918, όταν το Αβέρωφ, ως μέρος των συμμαχικών δυνάμεων, εισερχόταν στα στενά του Βοσπόρου και ύψωνε την ελληνική σημαία για πρώτη φορά στην Κωνσταντινούπολη.
Σήμερα, 110 χρόνια μετά τη ναυπήγησή του, έχει μετατραπεί τιμητικά σε πλωτό μουσείο (Πλωτό Ναυτικό Μουσείο Θωρηκτό «Γεώργιος Αβέρωφ») και βρίσκεται αγκυροβολημένο στη Μαρίνα Φλοίσβου (Άλσος Ναυτικής Παράδοσης). Αξίζει να σημειωθεί ότι τα πλοία του Πολεμικού Ναυτικού που εισέρχονται στο λιμάνι του Φαλήρου πρέπει να τιμήσουν το «Γ. Αβέρωφ». Ο κυβερνήτης διατάζει το πλήρωμα «προς το Θωρηκτό Αβέρωφ Ακινησία Αριστερά (ή δεξιά, ανάλογα με την πλευρά του πλοίου που φαίνεται το θωρηκτό)» και με το σχετικό σφύριγμα το πλήρωμα στέκεται σε στάση προσοχής πάνω στο κατάστρωμα κοιτώντας προς την πλευρά του θωρηκτού και οι αξιωματικοί χαιρετούν το θρυλικό θωρηκτό. Επίσης το 2003 βραβεύτηκε για τις υπηρεσίες που προσέφερε με το χρυσό μετάλλιο της Ακαδημίας Αθηνών.
Τις ημέρες αυτές φιλοξενεί έκθεση ζωγραφικής με έργα του Παναγιώτη Μαστραντώνη και θέμα «1821-1827. Ο κατά θάλασσα Αγώνας», που διοργανώνει το Ελληνικό Ινστιτούτο Ναυτικής Ιστορίας (ΕΛ.Ι.Ν.ΙΣ) και τελεί υπό την αιγίδα του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού. Παρουσιάζονται έργα η θεματολογία των οποίων αφορά ιστορικά πλοία που συμμετείχαν στον Αγώνα της Ανεξαρτησίας καθώς και σκηνές από ναυμαχίες. Η τέχνη του Παν. Μαστραντώνη συνιστά ένα μοναδικό ταξίδι στη Ναυτική Ιστορία του τόπου μας. Θα πρέπει να σημειώσουμε ενδεικτικά κάποια από τα ονόματα των πλοίων, σχέδια των οποίων εκθέτονται, καθώς και ημερομηνίες ναυπήγησής τους: Μπρίκι «Λεωνίδας» 1810, Ναβέτα «Αχιλλεύς» 1812, Μπρίκι «Πλειάς» 1797, Πολάκα «Ποσειδών» 1815.
Το αφήγημα των εθνομηδενιστών θέλει να μας πείσει ότι πρώτα φτιάξαμε κράτος και μετά συγκροτήθηκε το ελληνικό έθνος. Όμως οι συγκεκριμένες ονομασίες των πλοίων δείχνουν όχι μόνο την ελληνική συνείδηση, αλλά επίσης και την ελληνική συνέχεια, μέσα από την υιοθέτηση αρχαιοελληνικών ονομάτων, την οποία κατείχαν οι ιδιοκτήτες και καπετάνιοι αυτών των πλεούμενων. Η ελληνική ναυτοσύνη, το ναυτικό της Ελλάδας, μετρά 3.500 χρόνια συνεχούς παρουσίας.
Παράλληλα με την έκθεση, σε δύο αίθουσες του Αβέρωφ προβάλλεται οπτικό υλικό γύρω από την ιστορία του Πολεμικού Ναυτικού και την ιστορία της ελληνικής ναυτοσύνης όσο και γύρω από την ιστορία του θρυλικού θωρηκτού.
Ομάδα Πολιτισμού ΑΡΔΗΝ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
1821-1827. Ο κατά θάλασσα Αγώνας», του Παναγιώτη Μαστραντώνη.
Θ/Κ Αβέρωφ, Μαρίνα Φλοίσβου (Άλσος Ναυτικής Παράδοσης).
Ωράριο: Τρίτη – Παρασκευή 09:00 – 14:00, Σάββατο – Κυριακή 10:00 έως 17:00 31/8/2022.
Είσοδος 3 ευρώ.