Του Νίκου Βαλκάνου
Ένας χρόνος, και κλίνουμε γόνυ στον γενναίο Ουκρανικό λαό που σηκώθηκε όρθιος να σταματήσει τον τύραννο και να συγκροτήσει βαθιά την εθνική του ταυτότητα.
Η επέτειος του ενός χρόνου από τη βάρβαρη εισβολή, με τις δεκάδες χιλιάδες άμαχους νεκρούς, με την αφανισμένη Μαριούπολη, με τις ισοπεδωμένες πόλεις, τα ερείπια των θεάτρων, των μουσικών σκηνών, των μουσείων κι ακόμα ούτε μια λέξη δεν περισσεύει στους ευαίσθητους καλλιτέχνες της μουσικής μας κοινότητας…
ΜΑ ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΛΕΞΗ!! Ούτε μια λέξη στα λαλίστατα σάιτ και φέις μπουκ των καλλιτεχνών και των μουσικών χώρων, με την μετά τον κορονοϊό υπερδραστηριότητα; Με τις ελάχιστες εξαιρέσεις του Σαββόπουλου, του Καβάκου, των αβανγκάρντ Χονδρού και Κατσιάνη, και λίγων ακόμα, ΟΥΤΕ ΜΙΑ ΛΕΞΗ;
Ούτε μια λέξη για τον δολοφονημένο διευθυντή ορχήστρας της Χερσώνας που αρνήθηκε να κάνει τον κλόουν στους κατακτητές, ούτε μια λέξη για τον δολοφονημένο στους δρόμους της Μαριούπολης σκηνοθέτη Μάντας Κβενταραβίσιους;
Επειδή η αγκύλωση της σοβιετικής «επαναστατικότητας» και η ευθυγράμμιση με τα στερεότυπα του «αριστερού» ακροατηρίου είναι η αιτία της αποχής ολόκληρης της μουσικής σκηνής, και ιδιαίτερα της ανατρεπτικής σκηνής της τζαζ από τη, χωρίς ναι μεν αλλά, υποστήριξη της γενναίας Ουκρανικής Αντίστασης, πρέπει να πάμε λίγο πίσω και να τους θυμίσουμε πώς ολόκληρες γενιές θαυμαστών μουσικών, σ’ όλη την Ανατολική Ευρώπη, έπρεπε να δημιουργήσουν στα σκοτεινά υπόγεια, κόντρα στην σοβιετική εξουσία.
“BACK IN USSR” – “MUSIC ON BONES”
Μια αναφορά μόνο στο πιο συμβολικό κεφάλαιο μιας εφευρετικής ακραίας αντίστασης, κυρίως των μουσικών της τζαζ (και παράλληλα του ροκ εντ ρολ):
Αυτές οι μουσικές της «παρηκμασμένης» Δύσης ήσαν απόλυτα παράνομες. Έπρεπε οι μουσικοί να καταφεύγουν στις εκπομπές της …«Φωνής της Αμερικής» για να μπορέσουν να ακούσουν Έλιγκτον, Μπιτλς και Έλβις. Έγραφαν σε μαγνητόφωνο τις εκπομπές αλλά ήταν αδύνατο να τις κυκλοφορήσουν σε δίσκους από τις κρατικά ελεγχόμενες εταιρείες. Και ανακάλυψαν το απίστευτο:
Πολωνός μετανάστης στη Μόσχα κουβάλησε μαζί του μηχάνημα χάραξης βινυλίου που έκλεψε από τους υποχωρούντες Γερμανούς, που το χρησιμοποιούσαν να χαράζουν φωνητικούς δίσκους – μηνύματα από το μέτωπο. Η πρώτη ύλη ήταν αδύνατο να βρεθεί και ο κ. Μάρκοβιτς είχε την ιδέα να αντικαταστήσουν το βινύλιο με …ακτινογραφίες θώρακος!!
Τις έκοβαν σε σχήμα δίσκου και χάραζαν πάνω τους τις μουσικές που είχαν ηχογραφήσει. Τους εύπλαστους δίσκους τους έκρυβαν στο μανίκι του παλτού και σε προκαθορισμένες, ανάλογα με το είδος της μουσικής, γωνίες αντάλλασσαν τους παράνομους δίσκους ή τους πουλούσαν με νόμισμα ένα μπουκάλι βότκα. «Μουσική πάνω στα κόκκαλα» και ιδιαίτερα «πάνω στις πλευρές», γιατί χρησιμοποιούσαν πιο συχνά τις ακτινογραφίες θώρακα που έβρισκαν από τα νοσοκομεία. «Απ’ τα κόκκαλα βγαλμένη…», λοιπόν αυτή η μουσική…
Πιο κάτω βλέπετε λινκς για περισσότερες πληροφορίες και για ένα ντοκιμαντέρ του Αμερικάνου που αναζήτησε εμμονικά αυτή την ιστορία.
Κι έχουμε τώρα τζαζίστες που υμνούν τα εκατόχρονα της ΕΣΣΔ, που αρνούνται μια λέξη για την Ουκρανική αντίσταση, γιατί ξέρουν καλά ότι κάτι τέτοιο είναι και αντίσταση στους σοβιετικούς εφιάλτες των εκκαθαρίσεων και των Γκουλάγκ. Προσωπικά, μου ήταν αρκετό το προδικτατορικό τεύχος της «Πανσπουδαστικής» με το εξώφυλλο «Ποιος είσαι κύριε Ντύλαν» για μια οριστική απόσταση από το σκότος της αυτοκρατορίας που ονομαζόταν ΕΣΣΔ.
ΝΙΚΗ ΣΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ!
Σύνδεσμοι:
https://www.youtube.com/watch?v=XMCCYnDvpJQ
https://www.x-rayaudio.com/bonemusicbook
https://www.youtube.com/watch?v=49aWAHqi200
https://mitpress.mit.edu/9781907222382/x-ray-audio/
https://strangeattractor.greedbag.com/buy/bone-music/
https://www.wikiwand.com/en/Stilyagi
