Η φετινή, 57η κατά σειρά, συνάντηση των μελών της Λέσχης Μπίλντερμπεργκ πραγματοποιήθηκε στον Αστέρα της Βουλιαγμένης από τις 14 ως τις 17 Μαΐου. Κάτω από δρακόντεια μέτρα ασφαλείας, εκατόν είκοσι επτά μέλη της βορειοαμερικανικής και ευρωπαϊκής ελίτ (επιχειρηματίες, τραπεζίτες, πολιτικοί, δημοσιογράφοι, ακαδημαϊκοί) συζήτησαν off the record (υποχρεωτικός όρος, που τηρείται απαρέγκλιτα στις συναντήσεις της Λέσχης, «ώστε να ενθαρρύνεται η ειλικρινής και ανοιχτή συζήτηση») για τα κρίσιμα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο πλανήτης.
Σύμφωνα με το επίσημο δελτίο Τύπου της Λέσχης (μέσω μιας ταχυδρομικής θυρίδας και ενός αριθμού fax στην Ολλανδία), τα θέματα που απασχόλησαν τα μέλη της Λέσχης φέτος ήταν: «Η οικονομική κρίση, οι κυβερνήσεις και οι αγορές, ο ρόλος των Ινστιτούτων, οι οικονομίες της αγοράς και οι δημοκρατίες, το Ιράκ, το Πακιστάν και το Αφγανιστάν, οι ΗΠΑ και ο Κόσμος, η κυβερνοτρομοκρατία, οι νέοι ιμπεριαλισμοί, ο προστατευτισμός, οι μετά (τη συμφωνία του) Κιότο προκλήσεις». Σχεδόν τα πάντα, δηλαδή, και λίγο απ’ όλα…
Σημειωτέον, ότι οι σύνοδοι της Λέσχης σπανίως απασχολούν τα ΜΜΕ, όπως οι σύνοδοι του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ ή των διαφόρων G, εκτός ίσως από κάποιες «γελοιογραφικές» αναφορές στα Μέσα της χώρας όπου διεξάγονται. Φέτος, ήταν η δεύτερη φορά, μετά τη σύνοδο της Κωνσταντινούπολης το 2007, που κάποιο πολιτικό κόμμα οργάνωσε συγκέντρωση διαμαρτυρίας κατά της Λέσχης: Η ΚΟΑ του ΚΚΕ οργάνωσε συλλαλητήριο στη Βουλιαγμένη με επικεφαλής τον υποψήφιο ευρωβουλευτή Θανάση Παφίλη.
Η Λέσχη Μπίλντερμπεργκ πήρε το όνομά της από το ομώνυμο ξενοδοχείο κοντά στο Άρνεμ της Ολλανδίας, όπου και έγινε η πρώτη συνάντηση τον Μάιο του 1954. Σκοπός των ιδρυτών της Λέσχης ήταν η σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ Β. Αμερικής και Δ. Ευρώπης και η από κοινού καλύτερη αντιμετώπιση των σημαντικών ζητημάτων. Από τα ιδρυτικά μέλη, εν ζωή βρίσκεται μόνον ο 94χρονος Ντέιβιντ Ροκφέλλερ (τράπεζα JP Morgan Chase), ο οποίος και έχει παρευρεθεί σε όλες τις συναντήσεις της Λέσχης, που διεξάγονται τον Μάιο / Ιούνιο κάθε χρονιάς (στα μέσα της δεκαετίας του 1970, όταν το ΝΑΤΟ συγκλονιζόταν από τις αποκαλύψεις για το σκάνδαλο Λόκχηντ, υπήρξαν χρονιές που έγιναν δύο συναντήσεις και άλλες που δεν πραγματοποιήθηκε συνάντηση). Εκ των ιδρυτικών μελών αξίζει να αναφέρουμε τα ονόματα του Γιόζεφ Ρέτινγκερ, στρατευμένου φιλοαμερικανού και αντικομμουνιστή Πολωνού, οπαδού της Ενοποιημένης Ευρώπης, του πρίγκιπα Βερνάρδου της Ολλανδίας (μέλους του ναζιστικού κόμματος), και του Γουώλτερ Μπέντελ Σμιθ, διευθυντή της CIA στις αρχές της δεκαετίας του 1950, ο οποίος έφερε σε επαφή τον Βερνάρδο με τον Τσαρλς Ντάγκλας Τζάκσον, εκδότη (Time, Life, Fortune), ειδικό στον ψυχολογικό πόλεμο, πράκτορα του OSS, προδρόμου της CIA, και σύμβουλο του προέδρου Αϊζενχάουερ. Ο Ντάγκλας είχε προτείνει να συμμετέχουν στις συναντήσεις δύο εκπρόσωποι από κάθε χώρα, ένας συντηρητικών και ένας προοδευτικών πεποιθήσεων…
Πολλά έχουν ακουστεί τις τελευταίες δεκαετίες σχετικά με τον ρόλο της Λέσχης. Επιγραμματικά, θα λέγαμε πως κινούνται ανάμεσα σε δύο άκρα: πως πρόκειται, από τη μια πλευρά, απλώς για ένα think tank, και, από την άλλη, πως αποτελεί την παγκόσμια κυβέρνηση. Την αλήθεια θα πρέπει να την αναζητήσουμε κάπου στο μέσον. Μια Λέσχη στην οποία συνομιλούν ανώτατα στελέχη υπερεθνικών οργανισμών (Παγκόσμια Τράπεζα, ΔΝΤ, ΕΚΤ) και των μεγαλύτερων πολυεθνικών εταιρειών (βιομηχανιών, τραπεζών) της Β. Αμερικής και της Ευρώπης, μόνον think tank δεν θυμίζει. Ενώ, ταυτόχρονα, πολύ δύσκολα μπορούμε να αγνοήσουμε τον καθοριστικότατο ρόλο που έχουν διαδραματίσει πολλά από τα μέλη της Λέσχης στη διαμόρφωση αυτού που αποκαλείται «παγκοσμιοποιημένη οικονομία της αγοράς». Πιθανότατα, δεν βρισκόμαστε μακριά από την αλήθεια αν πούμε ότι η Λέσχη αποτελεί, αφ’ ενός, μια άτυπη σύνοδο της… Κεντρικής Επιτροπής της αμερικανικής και ευρωπαϊκής καπιταλιστικής ελιτείας και, αφ’ ετέρου, ένα Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού, με την έννοια ότι δίνεται η ευκαιρία, μέσω χαλαρών συζητήσεων σε ένα ιδανικό περιβάλλον, να γνωρίσουν και να γνωριστούν μεταξύ τους άνθρωποι που, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, θα αποδειχθούν, οι μεν για τους δε, χρήσιμοι στο άμεσο μέλλον…
Από ελληνικής –νεοοθωμανικής– πλευράς φέτος συμμετείχαν οι εξής (οι χρονολογίες παραπέμπουν σε συναντήσεις της Λέσχης στις οποίες κάποιος έχει συμμετάσχει και στο παρελθόν): Γιώργος Αλογοσκούφης (βουλευτής, ΝΔ, 2005, 2006, 2007, 2008), Τάκης Αράπογλου (Εθνική Τράπεζα, ο άνθρωπος που εξαγόρασε την τουρκική Finansbank –η Εθνική είναι χορηγός του CDRSEE), Ντόρα Μπακογιάννη (υπ. Εξ., 2003), Γιώργος Δαυίδ (Coca Cola 3E, μέλος της οργανωτικής επιτροπής της Λέσχης, συμμετέχει ανελλιπώς από το 1997 μέχρι σήμερα, μέλος / χορηγός του ΕΛΙΑΜΕΠ, μέλος [παλιότερα] / χορηγός του Κέντρου για τη Δημοκρατία και τη Συμφιλίωση στη Νοτιοανατολική Ευρώπη [CDRSEE], που προωθεί τα γνωστά «ιστορικά» σχολικά εγχειρίδια φιλίας στα Βαλκάνια), Άννα Διαμαντοπούλου (βουλευτής, ΠΑΣΟΚ, «να γίνουν τα αγγλικά δεύτερη επίσημη γλώσσα της Ελλάδας», 2004, 2005, 2007, 2008), Οδυσσέας Κυριακόπουλος (βιομήχανος, τέως πρόεδρος του ΣΕΒ), Αλέξης Παπαχελάς (διευθυντής της Καθημερινής, 2002, 2008), Δημήτρης Παπαλεξόπουλος (τσιμεντοβιομηχανία ΤΙΤΑΝ, χορηγός του CDRSEE και του ΕΛΙΑΜΕΠ, 2008), Γιάννης Παπαθανασίου (ΝΔ, υπ. Οικονομίας), Γιάννης Στουρνάρας (τ. διοικητής της Εμπορικής Τράπεζας, επιστημονικής διευθυντής του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών [ΙΟΒΕ]), Λουκάς Τσούκαλης (καθηγητής, πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ, 2003, 2006).
