του Νίκου Μελέτη από το liberal.gr
Να μετατρέψει σε πλεονέκτημα για την Τουρκία την αυτόνομη και συχνά αντιδυτική στάση του, την αναθεωρητική και επεκτατική πολιτική του και την αποστασιοποιημένη τακτική του έναντι της Ρωσίας αλλά και να σκεπάσει κάτω από το χαλί την αυταρχική πολιτική του στο εσωτερικό, επιχειρεί ο Τ. Ερντογάν επενδύοντας στο ελεύθερο πεδίο που φαίνεται να του προσφέρουν ευρωπαϊκές δυνάμεις και η Ουάσιγκτον. Που δείχνουν πρόθυμες να βάλουν πολύ νερό στο κρασί τους, προκειμένου να κρατήσουν στο δυτικό στρατόπεδο την Τουρκία…
Οι επαφές που είχε στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ με τους ηγέτες της Γαλλίας, της Ιταλίας και άλλων χωρών, οι θερμότατες αναφορές στον «μεσολαβητικό» ρόλο του από τον Μπ. Τζονσον, τους Αμερικανούς αλλά και τον ΓΓ του ΝΑΤΟ, δίνουν την ευκαιρία στον Τούρκο ηγέτη να ελπίζει ότι η ουκρανική κρίση προσφέρει τη μεγάλη ευκαιρία για την αποκατάσταση των σχέσεων με χώρες όπως η Γαλλία αλλά και για παράκαμψη των μεγάλων εμποδίων που έχουν προκύψει στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις με αιχμή κυρίως το θέμα των S-400 και του αποκλεισμού της Τουρκίας από το πρόγραμμα των F-35.
Όμως για την Τουρκία μείζον ζήτημα είναι η εξασφάλιση ενός πρώτου βήματος που θα οδηγούσε στην άρση του άτυπου εμπάργκο ευρωπαϊκών χωρών, των ΗΠΑ και του Καναδά στην πώληση εξελιγμένων εξοπλισμών προς την Τουρκία, κάτι που έχει πλήξει σημαντικά και ορισμένα φιλόδοξα προγράμματα της τουρκικής πολεμικής βιομηχανίας.
Ο Τούρκος ηγέτης βεβαίως έσπευσε να απορρίψει κάθε ιδέα από αυτές που μάλλον ζύμωναν στο παρασκήνιο αμερικανικοί κύκλοι θέλοντας να προσφέρουν μια διέξοδο στο θέμα των S-400 (για μεταφορά τους στην Ουκρανία), δηλώνοντας ότι η θέση της Τουρκίας στο θέμα του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος παραμένει η ίδια και το θέμα είναι μια «κλεισμένη συμφωνία».
Καθώς όμως η Τουρκία επιμένει στο θέμα των F-35 συγχρόνως πιέζει για μια ενδιάμεση επιλογή, την πώληση από τις ΗΠΑ νέων F16 Block-70, η οποία όμως θα πρέπει να εξασφαλίσει την έγκριση των νομοθετικών σωμάτων των ΗΠΑ. Και χρησιμοποιεί βεβαίως την κρίση στην Ουκρανία για να επισημάνει την ανάγκη εξοπλισμού της για την αντιμετώπιση δήθεν της απειλής από τη Ρωσία του Βλ. Πούτιν με τον οποίο όμως συνεχίζει να συνεργάζεται σε κάθε επίπεδο…
Ο Τ. Ερντογάν δήλωσε πάντως ότι υπάρχει θετική διάθεση από την αμερικανική κυβέρνηση δηλώνοντας στους Τούρκους δημοσιογράφους: «Ο Μπάιντεν μου είπε: ”Θα παρουσιάσω τη θετική μου προσέγγιση στο Κογκρέσο για αυτό το θέμα και θα παρακολουθήσω το θέμα”. Υπήρχαν δηλώσεις προς την κατεύθυνση. Ελπίζω ότι αν το αποτέλεσμα συνεχίσει προς αυτή την κατεύθυνση, αν τελειώσει, τότε θα έχουμε την ευκαιρία να τελειώσουμε γρήγορα τον εκσυγχρονισμό των νέων F-16 που θα αγοράσουμε και αυτών που έχουμε» (σύμφωνα με την Καθημερινή).
Μετά τις συναντήσεις που είχε με τον πρόεδρο Μακρόν και τον πρωθυπουργό Ντράγκι, ο Τούρκος πρόεδρος αναφέρθηκε με θερμά λόγια στον Γάλλο πρόεδρο (τον οποίο πριν λίγο καιρό χαρακτήριζε «εγκεφαλικά νεκρό») και ανακοίνωσε ότι αποφασίστηκε η αναβίωση της τριμερούς συνεργασίας Γαλλίας – Ιταλίας – Τουρκίας και στο πλαίσιο αυτό η πιθανή ενεργοποίηση της συμφωνίας για συμμέτοχη της Τουρκίας στο πρόγραμμα του αντιπυραυλικού συστήματος SAMP-T (από την ιταλογαλλική σύμπραξη EUROSAM consortium) το οποίο είχε παγώσει λόγω του γαλλικού «βέτο».
Χωρίς καμιά αναστολή ο Τ. Ερντογάν, την ώρα που η χώρα του αρνείται να επιβάλει κυρίως στη Ρωσια και αφήνει ανοικτό τον εναέριο χώρο της για τα ρωσικά αεροσκάφη, έσπευσε να προσκαλέσει τις ξένες εταιρίες που εγκαταλείπουν τη Ρωσία να εγκατασταθούν στην Τουρκία ενώ υποστήριξε ότι ο πρόεδρος Μακρόν και άλλοι ηγέτες έδειξαν κατανόηση στη στάση της Τουρκίας καθώς εισάγει το μισό των αναγκών της σε φυσικό αέριο από τη Ρωσία και κατασκευάζει με ρωσική τεχνογνωσία τον πυρηνικό σταθμό του Ακούγιου…
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον όμως είχαν οι δηλώσεις του Τούρκου προέδρου για τις σχέσεις με το Ισραήλ, προαναγγέλλοντας επίσκεψη του πρωθυπουργού Ν. Μπένετ στην Άγκυρα, η οποία όπως είπε θα δώσει ώθηση στις διμερείς σχέσεις κάνοντας ειδική αναφορά στην προοπτική συνεργασίας στο τομέα του φυσικού αερίου.
Τις τελευταίες ημέρες υπάρχει έντονη πίεση από τουρκικής πλευράς με δημοσιεύματά και στο κρατικό πρακτορείο ειδήσεων για επαναφορά του σχεδίου μεταφοράς φυσικού αερίου από το Ισραήλ μέσω Τουρκίας και από εκεί μέσω Ελλάδας η Βουλγαρίας προς την ευρωπαϊκή αγορά.
Ο Τούρκος υπουργός ενέργειας Φ. Ντονμέζ που είχε μια πρώτη συνάντηση με την ισραηλινή ομόλογο του στο περιθώριο ενεργειακού συνεδρίου στο Παρίσι, αναμένεται να επισκεφθεί το Ισραήλ όπου στο επίκεντρο θα βρεθεί το θέμα του αγωγού στο οποίο συνηγορούν και επιχειρηματικά συμφέροντα στο Ισραήλ.
Πάντως τον Απρίλιο σύμφωνα με πληροφορίες θα επισκεφθούν το Ισραήλ και οι υπουργοί ενέργειας της Ελλάδας και της Κύπρου κ.Σκρέκας και κ.Πηλείδου για μια νέα Τριμερή με την ισραηλινή ομόλογο τους που θα εξετάσουν την προώθηση των σχεδίων ενεργειακής συνεργασίας με τα σχέδια της ηλεκτρικής διασύνδεσης Eurasia interconnector και της μεταφοράς φυσικού αερίου στην Αίγυπτο, να βρίσκονται στο τραπέζι…
